Kiedy tłumaczenie wymaga uwierzytelnienia?

Zgodnie z przepisami Konstytucji językiem urzędowym obowiązującym na terenie Rzeczypospolitej jest język polski. Zapisy Ustawy o języku polskim stanowią, że sprawy związane z realizacją zadań publicznych muszą być wykonywane w języku urzędowym. W wielu przypadkach oznacza to konieczność przedkładania dokumentów obcojęzycznych w formie tłumaczenia uwierzytelnionego. Niedopełnienie tego obowiązku powoduje, że sprawa nie zostanie rozpatrzona.

Kto może podjąć się tłumaczenia uwierzytelnionego?

-Znajomość języków obcych staje się coraz bardziej powszechna. Systematycznie rośnie liczba osób, które korzystając z oferty różnych szkół językowych, zdobywają kompetencje w tej dziedzinie. Większość osób zdających maturę potrafi porozumieć się w jednym z najpopularniejszych języków ogólnoświatowych, a w przypadku osób kończących studia poziom umiejętności jest zwykle dużo wyższy. Językami obcymi posługujemy się coraz częściej nie tylko w pracy, ale również w życiu prywatnym nawiązując kontakty towarzyskie z osobami pochodzącymi z innych krajów czy czytając oryginalne wydania książek, oglądając filmy czy poszukując informacji w internecie. Mimo ciągłego upowszechniania się znajomości języków obcych wciąż niezbędne są profesjonalne tłumaczenia – zwłaszcza w sytuacji, kiedy w grę wchodzi załatwianie spraw urzędowych. W takim przypadku najczęściej wymagane jest specjalny rodzaj przekładu – tłumaczenie uwierzytelnione 

– wyjaśnia przedstawiciel firmy LING Partner, specjalizującej się w prowadzeniu kursów językowych i tłumaczeniu z języków obcych.

Nawet bardzo dobra znajomość języka obcego nie eliminuje potrzeby tłumaczenia dokumentów sporządzonych w języku obcym. Choć przypadki zlecania profesjonalnego tłumaczenia na użytek prywatny są stosunkowo rzadkie, to inaczej jest w przypadku dokumentacji wykorzystywanej podczas aktywności zawodowej. W większości sytuacji wiąże się to z chęcią zagwarantowania, ze wszystkie informacje sporządzone w obcym języku będą dobrze rozumiane i jednolicie interpretowane przez wszystkich zainteresowanych.

W wielu sytuacjach nawet zlecenie przekładu profesjonalnemu tłumaczowi nie będzie jednak uznane za wystarczające. Z takim przypadkiem mamy do czynienia wówczas, gdy wymagane jest tzw. tłumaczenie poświadczone. Tłumaczenie poświadczone, zwane też uwierzytelnionym to dokument, który jest sporządzany przez tłumacza przysięgłego – co zresztą wiąże się z powstaniem zbitki słów funkcjonującej jako potoczne określenie dokumentów tego rodzaju „tłumaczenie przysięgłe”. Ponieważ tłumacz przysięgły jest osobą zaufania publicznego, pełniąc swoją funkcję dopiero po zdaniu stosownego egzaminu i wpisaniu na listę tłumaczy przysięgłych prowadzoną przez Ministerstwo Sprawiedliwości zgodnie z obowiązującymi przepisami, w tym Ustawą o zawodzie tłumacza przysięgłego uznaje się, że sporządzony dokument zawiera rzetelne i prawdziwe informacje, które mogą być podstawą wykonywania różnych czynności prawnych.

W jakich okolicznościach należy skorzystać z usług tłumacza przysięgłego?

Tłumaczenie uwierzytelnione wykonane przez tłumacza dysponującego uprawnieniami w zakresie konkretnego języka jest na mocy obowiązujących przepisów traktowane jako posiadające taką samą rangę prawną, jak dokument, na podstawie którego powstało. W tym zakresie działalność tłumacza poświadczającego wykonane lub istniejące tłumaczenie można więc porównać do roli notariusza, który sporządza poświadczone kopie czy odpisy różnych dokumentów. Ze względu na regulacje prawne korzystanie z usług tłumaczenia uwierzytelnionego przez tłumacza przysięgłego przy dokonywaniu przekładów ustnych lub pisemnych będzie konieczne w przypadku działania władz państwowych. Taką formę muszą przyjmować dokumenty wykorzystywane przez organy administracji państwowej, w tym wymiar sprawiedliwości i prokuraturę, służby mundurowe – wojsko, Policję oraz Straż Graniczną, a także rozmaite urzędy.

Przedstawianie tłumaczeń poświadczonych jest wymagane od poszczególnych obywateli. Muszą oni dołączać do składanych w urzędach dokumentów sporządzonych w języku obcym tłumaczenie z pieczęcią tłumacza przysięgłego. Taka sama zasada dotyczy wysyłanych do sądu pozwów czy przedstawianego materiału dowodowego. Tłumaczone muszą być wystawione za granicą dokumenty urzędowe – akty stanu cywilnego potwierdzające zawarcie związku małżeńskiego, urodzenie, zgon czy zdobycie określonych tytułów i uprawnień zawodowych.

Warto wspomnieć, że tłumacz przysięgły może przygotowywać nie tylko tłumaczenia z języka obcego na język polski, ale również sporządzać dokumenty w języku obcym tworzone na podstawie oryginałów spisanych po polsku. Ma również możliwość poświadczenia tłumaczenia wykonanego przez inną osobę – także tłumacza bez uprawnień lub osobę nieposiadającą formalnego wykształcenia w tym zakresie, jeśli uzna, że spełnia ono wymogi, jakim w myśl przepisów musi ono odpowiadać. W takim jednak przypadku ponosi on pełną odpowiedzialność za wykonaną czynność. Tłumacz przysięgły ma ponadto możliwość poświadczania odpisów dokumentów w języku obcym, w tym także przygotowanych przez inne osoby. W ramach swoich obowiązków tłumacz przysięgły może dokonywać tłumaczenia ustnego, np. w ramach procedur sądowych lub administracyjnych. Tłumaczenie nie musi być sporządzone na podstawie oryginału dokumentu, warto jednak pamiętać, że w niektórych sytuacjach może to zostać uznane za niewystarczające. Choć status samego tłumaczenia będzie taki sam, a na dokumencie poza pieczęcią tłumacza znajdzie się stosowna adnotacja, to pod względem prawnym ranga takiego dokumentu może nie spełniać wymogów formalnych określanych przez niektóre instytucje.